1.5 yıl ortodontik tedavi gördüm ve dişlerim tekrardan bozuldu ya da çene ameliyatım sonrasında alt çenemde tekrar bir bozulma gerçekleşti gibi cümleleri ortodontik tedavi olan bireylerden zaman zaman duymaktayız. Ortodontik tedaviler sonrası elde edilen düzgün diş diziliminin bozulmasına relaps(geriye dönme) adı verilmektedir.

Ortodontik tedaviler dişsel çaprasıklıkların giderilmesi ile birlikte alt ve üst diş dizilerinin birbirleriyle uyumlarının arttırılmasını amaçlamaktadır.Diş hareketleri gerçekleşirken dişleri çevreleyen alveolar kemiğin yapısında değişiklikler oluşmakta, dişeti lifleri de dişlerin yeni konumlarına adapte olabilmek için değişime uğramaktadır.

Ortodontik tedaviler sonrasında dişlerin tedavi öncesi durumları da göz önüne alınarak çeşitli pekiştirme protokolleri uygulanmalıdır:

*Tedavi başında açık kapanış anomalisi olan bireylerde dişleri çevreleyen wrap-around retainer tarzındaki apareylerin en az 1 yıl süreyle kullanılması gerekmektedir.

*Dişeti liflerinin yol açabileceği dişsel çapraşıklığa karşı bir önlem olarak lingual retainer denilen ince yapıdaki pekiştirme telleri alt ve üst ön grup dişlerin iç kısımlarından uygulanmaktadır. Bilimsel araştırmalar dişeti liflerinin aktif ortodontik tedaviden en az 2 yıl (2 ila 5 yıl arasında) sonra dişlerin yeni konumlarına uyum sağlayabildiklerini göstermektedir. İçten diş telleri(lingual retainer) dişlerin tedavi başındaki durumlarında göre 2 ila 5 yıl arasında yada ömür boyunca dişlerin arkasında tutulabilinmektedir.

*Ortodontik tedavi sonrasında dişleri çevreleyen alveolar kemik yapısının tedavi başındaki olgunluğuna erişebilmesi için en az  bir yıllık bir süre gereklidir.Bu amaçla ortodontik tedavilerden sonra şeffaf Essix plakları 6 ay gece-gündüz ve takiben de 6 ay gece olmak üzere hastalara kullandırılmaktadır.

*Cerrahi ameliyat ve ortodontik tedavilerin birlikte yürütüldüğü tedaviler sonrasında lingual retainerlara ek olarak hastanın tedavi sınıfına uygun ağız içi apareyler pekiştirme amacıyla kullandırılmaktadır.

*20 yaş dişlerinin konumlarıda tedavi sonrasında mutlaka değerlendirilmelidir. Bilimsel araştırmalar 20 yaş dişlerinin diğer dişlere kuvvet uygulayacak konumda olmaları durumunda tedavi sonrasında özellikle alt ön bölgede tekrardan çapraşıklığa yol açabileceğini göstermektedir.Sürme güçlüğü olan ya da konum itibariyle çapraşıklığa yol açabilecek 20 yaş dişlerinin tedavi sonrasında çekimi önerilmektedir.

Sonuç olarak ortodontik tedaviler sonrasında uygulanması gereken pekiştirme tedavileri dişlerinizin ortodontik tedavi sonrasında tekrar eski hallerine dönmemeleri için hayati önem taşımaktadır. Bu noktada ortodonti uzmanınızın ortodontik tedavi sonrası sizlere sunacağı pekiştirme protokolünü titizlikle uygulamanızı tavsiye ederiz.

---